Sindrom vratne kičme
Sindrom vratne kičme (SVK) spada u grupu degenerativnih reumatskih oboljenja (promene trošenja) i podrazumeva pritisak na nervni koren u vratnoj kičmi.
Ranije se učestalost SVK povećavala sa godinama života i pratila degenerativne promene na celom kičmenom stubu, dok se danas granica pomerila ka mlađem životnom uzrastu usled sedentarnog načina života i sve veće upotrebe računara u procesu rada ali i zabave.
Od čega je sačinjen vratni deo kičme
Vratna kičma je sačinjena od kičmenih pršljenova koji su tvrde, koštane strukture, i diskusa koji spadaju u meka tkiva. Diskusi su postavljeni između pršljenova i čuvaju prostore kroz koje prolaze nervi nakon izdvajanja iz kičmene moždine.
Anatomsku specifičnost vratne kičme, u odnosu na grudni i slabinski deo, čine vertebralne arterije koje prolaze kroz otvore na pršljenovima i obavijene su specifičnim simpatičkim nervnim vlaknima.
Sve strukture se jasno mogu videti na sledećoj slici:
- plavom bojom su označeni diskovi
- žutom nervni korenovi
- crvenom arterije
Kada dodje do degeneracije diska on gubi volumen, prostori kroz koje prolaze nervi se sužavaju te, posledično, dolazi do pritiska na nerv.
Uzroci nastajanja sindroma vratne kičme
Uzroci koji najčešće stoje iza razvoja SVK su:
- dugotrajni položaj sa povijenim vratom unapred (rad na računaru, profesionalni vozači, krojači i sl.) ili unazad (moleri)
- spavanje na stomaku (vrat dugo vremena postavljen u nepovoljan položaj)
- ranije povrede vratnog dela kičmenog stuba
- urodjena slabost vezivnog tkiva (hiperelastični sindrom)
Simptomi vratnog dela kičme
Simtomi koji se javljaju u okviru SVK zavise od dela vrata gde je došlo do pritiska na nervni koren, a kao najčešće manifestacije možemo navesti:
- napetost misića vrata i ramenolopatične regije
- bol u vratu i ramenolopatičnoj regiji
- bol u potiljačnom delu glave
- međulopatični bol
- bol u ruci
- trnjenje ruke
- vrtoglavica
- zujanje u ušima
- povraćanje
Sindom može biti akutan sa naglim i intenzivnim razvojem simptoma, a može biti i hroničan kada su simptomi nešto blažeg intenziteta ali traju duže vreme.
Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničkog nalaza ali je, ponekad, potrebno napraviti dodatne pretrage kao što su RTG ili MR (magnetna rezonanca).
Lečenje sindroma vratne kičme
Lečenje je u prvi mah usmereno na suzbijanje bola i mišićne napetosti, te se odmah uključuje medikamentna i fizikalna terapija. U nekim slučajevima je potrebna agresivnija reakcija i davanje injekcija steroida.
Preporučuje se postavljanje mekog okovratnika u trajanju od nekoliko dana.
Pacijent treba da se namesti u položaj u kome su tegobe najmanje. Ranije se praktikovalo zauzimanje određenih položaja, dok je danas stav da to bude položaj koji najviše odgovara samom pacijentu.
Sa fizikalnim tretmanom (elektroterapija, magnet, laser…) treba započeti što pre kako bi se nerv oslobodio pritiska i prestale tegobe.
Takođe, dobre rezultate daje i akupunktura.
Manualnu repoziciju (“nameštanje”) ne preporučujem ukoliko nemate nalaz MR gde se jasno može utvrditi da nema hernijacije diska. U svim slučajevima gde hernijacija postoji, apsolutno je kontraindikovana manipulacija sa kičmenim stubom.
Vežbe za vratni deo kičme
Nakon završenog medikamentnog i fizikalnog lečenja treba započeti sa vežbama za vratni deo kičmenog stuba.
Kada su mišići dovoljno jaki, oni će smanjiti opterećenje diskova te se diskovi neće istanjivati a smanjiće se i verovatnoća za hernijaciju diska.
U prevenciji, pored vežbanja, možete raditi na promeni položaja tokom spavanja kao i na izbegavanju naglih pokreta vrata.